Posted in Najlepsze warunki konserwowania krwi są spełnione wówczas, gdy funkcja i struktura krwinek czerwonych jest zachowana i po przetoczeniu zachowują one swoją biologiczną rolę przez pewien ograniczony czas. Podczas przechowywania krwi zachodzą zmiany w zawartości jej elektrolitów oraz związkach azotowych wchodzących w skład tzw. azotu pozabiałkowego. W początkowej fazie przechowywania krwi zmniejsza się częściowo zawartość potasu w osoczu, a zwiększa zawartość sodu, dla którego otoczka krwinki czerwonej jest przepuszczalna w obu kierunkach. Przenikanie to jest bardzo powolne i stosunek stężenia sodu w osoczu do jego stężenia w krwince czerwonej wynosi 8,5:1. Zależy to od mechanizmu regulującego przenoszenie jonów przez błony komórkowe. Mechanizm ten nazwano pompą sodowo-potasową. Przechodzenie jonów chlorku przez otoczkę krwinki jest niezależne od jej aktywności metabolicznej i przebiega 600 do 1300 razy szybciej niż przenikanie jonów sodu i potasu. W miarę upływu czasu następuje wzrost zawartości potasu w osoczu z wyjściowej wartości 5,5 mmol/1 do 17,0 mmol/1 w 20 dniu konserwowania, wzrasta również poziom żelaza, niekiedy nawet 3-krotnie. Z wielu związków azotowych obecnych we krwi, wchodzących w skład tzw. azotu pozabiałkowego, prawidłowe wartości amoniaku w osoczu zdrowego człowieka wahają się w granicach 15-60 ^g/100 ml (8,85-35,4 mmol/1). W czasie przechowywania krwi stężenie amoniaku wzrasta w trzecim tygodniu i wynosi 570-1000 m/100 ml (336,3-590 mmol/1).
W świeżej krwi konserwowanej zawartość 2,3-dwufosfoglicerynianu (2,3-DPG) stanowi 50% wszystkich związków fosforu, które w niej występują w postaci organicznej. Około 25% całkowitego organicznego fosforu stanowi adenozynotrójfosforan (ATP). Związkiem, który decyduje o prawidłowej funkcji hemoglobiny, jest 2,3-dwufosfoglicerynian, czyli 2,3-DPG. W czasie konserwowania i przechowywania krwinek czerwonych związek ten ulega rozpadowi. Straty po 24 godz. wynoszą ok. 30%, a po dwóch tygodniach – 90%. Przetoczenie krwi z obniżonym poziomem 2,3-DPG powoduje w krótkim czasie syntezę tego związku u biorcy. Według badań różnych autorów, po przetoczeniu krwi dochodzi do resyntezy 2,3-DPG do połowy, zaś po 24 godz. do 2/3 wartości wyjściowych. Podczas konserwowania krwi obniża się również poziom adenozynotrój fosforanu (ATP). Po 20 dniach spadek ten wynosi 70% wartości wyjściowych. Dalsze obniżenie poziomu ATP powoduje skrócenie czasu przeżycia przetoczonych krwinek oraz upośledza transport jonów przez błonę komórkową. Inkubacja „starych” krwinek czerwonych z inozyną, adeniną lub pirogronianem i fosforanem sodu prowadzi do wzrostu zawartości 2,3-DPG i ATP, która przekracza niekiedy zawartość tych związków w świeżych krwinkach czerwonych.
W krwi konserwowanej płynem ACD istotne znaczenie mają zmiany zachodzące w niektórych czynnikach krzepnięcia. Fibrynogen i protrombina prawie się nie zmieniają. Czynnik V — proakceleryna — zmniejsza swą aktywność już po 24-48 godz. w czasie konserwowania, po tygodniu aktywność ta zmniejsza się o 40 — 50% wartości wyjściowej, a w 21 dniu wynosi tylko 25-35%. Czynnik VII – prokonwertyna — utrzymuje się niezmiennie w pierwszych dniach konserwowania, ale w drugim tygodniu poziom jej spada o 20%. Czynnik VIII – AHG – jest wrażliwy i już w 7 dniu konserwowania poziom jego obniża się o 40-50%, zaś w 21 dniu spadek jego aktywności jest już tak duży, że stanowi on tylko 5-20% normy. Pozostałe czynniki krzepnięcia ulegają nieznacznym wahaniom, ale nie ma to praktycznego znaczenia.
